Özelge: Gemi acenteliği faaliyeti ile kokartlı rehberlik yapılması halinde vergilendirilme hk.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 96620903-120[37-13/1]-92 23/10/2013
Tarih : 23/10/2013
Konu : Gemi acenteliği faaliyeti ile kokartlı rehberlik yapılması halinde vergilendirilme
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numarasında gelir vergisi mükellefi olarak gemi acenteliği faaliyetinde bulunduğunuzu ve aynı zamanda kokartlı rehber olduğunuzu belirterek gelir vergisi mükellefi olarak rehberlik faaliyetinde de bulunup bulunmayacağınızı, rehberlik hizmetinin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilip ikinci bir kayıt açtırıp serbest meslek makbuzu düzenleyip düzenlemeyeceğiniz hususlarında Başkanlığımz görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında; “Her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazancın ticari kazançtır.” hükmü yer almakla birlikte, ticari faaliyet bir tür emek-sermaye organizasyonuna dayanmakta olup kazanç sağlama niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin “ticari faaliyet” olma niteliğine etki etmemektedir. Ancak bir faaliyetin “ticari faaliyet” sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Aynı Kanunun “Serbest meslek kazancının tarifi” başlıklı 65 inci maddesinde “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca aynı Kanunun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasında ise; “Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.” hükmüne yer verilmiştir.
Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğmakta ve bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona dayanan her türlü faaliyeti içermektedir. Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması da yukarıda belirtildiği gibi ticari kazanç sayılmakta ve kazancın tespitinde ticari kazanca ait esas ve hükümler geçerli bulunmaktadır.
Bu itibarla; ticari bir organizasyon kapsamında oluşan ve düzenlenen tur kapsamında gemideki yolculara verilen rehberlik hizmeti, gemi acenteliği faaliyetinin bir parçası sayılacağından, elde edilen kazancın ticari kazanç olarak kabul edilip gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmektedir.
Ancak, rehberlik hizmetinin gemi acenteliği faaliyeti dışında yapılması durumunda serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.